Công nghệ ZK là gì?

Empowering Traders2024-08-29 10:29:39

 

Công nghệ Zero-Knowledge (ZK) là một phương pháp mã hóa tiên tiến cho phép một bên (người chứng minh) xác nhận tính hợp lệ của một tuyên bố với một bên khác (người xác nhận) mà không tiết lộ thêm bất kỳ thông tin nào. Công nghệ này rất quan trọng trong việc tăng cường tính bảo mật, cải thiện khả năng mở rộng và tăng cường độ an toàn của các giao dịch kỹ thuật số, khiến nó trở thành một thành phần thiết yếu trong sự phát triển của công nghệ blockchain.

 

Công nghệ ZK ngày càng trở nên quan trọng trong thế giới blockchain, đặc biệt là khi áp dụng vào các ZK rollups và các giao thức. Những công nghệ này được coi là giải pháp quan trọng để giải quyết "trilemma blockchain," đó là cân bằng giữa phân quyền, an ninh và khả năng mở rộng mà không ảnh hưởng đến quyền riêng tư. Khi các mạng blockchain tiếp tục phát triển, khả năng duy trì quyền riêng tư trong khi xử lý các giao dịch một cách an toàn và hiệu quả ngày càng trở nên quan trọng, khiến công nghệ ZK trở nên không thể thiếu.

 

Cách thức hoạt động của Công nghệ ZK

Công nghệ ZK hoạt động thông qua các bằng chứng ZK, cho phép người chứng minh thể hiện sự thật của một tuyên bố mà không tiết lộ bất kỳ chi tiết nào khác. Những bằng chứng này dựa trên ba nguyên tắc chính:

 

  • Tính hoàn chỉnh: Nếu tuyên bố là đúng, người chứng minh trung thực có thể thuyết phục người xác nhận trung thực.

 

  • Tính hợp lý: Nếu tuyên bố là sai, người chứng minh không trung thực không thể thuyết phục người xác nhận trung thực rằng nó đúng.

 

  • Zero-Knowledge: Người xác nhận không thu được thông tin nào khác ngoài sự thật của tuyên bố.

 

Phương pháp này đặc biệt có giá trị trong các ứng dụng blockchain, nơi quyền riêng tư, an ninh và khả năng mở rộng là tối quan trọng. Các bằng chứng ZK cho phép các mạng blockchain xác minh các giao dịch mà không tiết lộ thông tin nhạy cảm, do đó đảm bảo quyền riêng tư của người dùng trong khi vẫn duy trì tính toàn vẹn của mạng.

 

Ứng dụng của Công nghệ ZK trong Blockchain

Công nghệ ZK đóng một vai trò quan trọng trong nhiều ứng dụng blockchain, đặc biệt là trong việc nâng cao khả năng mở rộng thông qua ZK rollups và cải thiện tính riêng tư của giao dịch. Dưới đây là một số ứng dụng chính của công nghệ ZK trong không gian blockchain:

 

  • ZK Rollups để tăng khả năng mở rộng: ZK rollups là một giải pháp mở rộng lớp 2 cho phép gộp nhiều giao dịch thành một lô duy nhất, sau đó được thực thi trên blockchain chính. Phương pháp này giúp giảm tắc nghẽn trên blockchain chính bằng cách xác minh các giao dịch ngoài chuỗi và chỉ đăng bằng chứng lên chuỗi. ZK rollups tăng cường thông lượng và giảm chi phí giao dịch, làm cho các mạng blockchain hiệu quả hơn. Sự xác minh mã hóa được cung cấp bởi các bằng chứng ZK đảm bảo rằng lô giao dịch là xác thực mà không tiết lộ chi tiết của từng giao dịch.

 

  • Giao dịch bảo mật: Công nghệ ZK cho phép các giao dịch riêng tư trên các blockchain bằng cách che giấu các chi tiết giao dịch như người gửi, người nhận và số tiền. Ví dụ, Zcash sử dụng zk-SNARKs (Zero-Knowledge Succinct Non-Interactive Arguments of Knowledge) để cho phép người dùng thực hiện các giao dịch bảo mật, bảo vệ quyền riêng tư của họ trong khi đảm bảo rằng các giao dịch vẫn có thể được xác minh bởi mạng.

 

  • Tương tác liên chuỗi: Các bằng chứng ZK tạo điều kiện cho sự tương thích giữa các chuỗi bằng cách cho phép giao tiếp bảo mật và bảo mật giữa các mạng blockchain khác nhau. Khả năng này cho phép các dịch vụ và ứng dụng tài chính phi tập trung (DeFi) hoạt động liền mạch trên các blockchain khác nhau, mở rộng khả năng sử dụng của chúng trong khi vẫn duy trì an ninh và minh bạch.

 

Các dự án ZK hàng đầu cần theo dõi vào năm 2024

Một số dự án đang dẫn đầu trong việc sử dụng công nghệ ZK để tăng cường khả năng mở rộng, bảo mật và tương tác liên chuỗi cho blockchain. Dưới đây là ba dự án nổi bật đang có những bước tiến đáng kể trong ngành:

 

  • Starknet (STRK): Starknet là một giải pháp mở rộng lớp 2 được xây dựng trên ZK-STARKs (Zero-Knowledge Scalable Transparent Arguments of Knowledge), cung cấp khả năng mở rộng và bảo mật cho các ứng dụng phi tập trung (DApps). STARKs khác với zk-SNARKs vì chúng không yêu cầu một thiết lập đáng tin cậy, khiến chúng trở nên minh bạch và an toàn hơn. Starknet tập trung vào việc cho phép các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) và các ứng dụng DeFi khác hoạt động hiệu quả trên Ethereum bằng cách chuyển giao việc tính toán và xác minh giao dịch sang mạng lớp 2 của nó, giảm phí gas và tăng cường thông lượng giao dịch.

 

  • zkSync (ZK): zkSync là một giải pháp mở rộng lớp 2 sử dụng zk-rollups để cho phép các giao dịch nhanh chóng và chi phí thấp trên Ethereum. Nó được thiết kế để thân thiện với người dùng và tập trung vào nhà phát triển, cho phép tích hợp các ứng dụng một cách dễ dàng. zkSync hỗ trợ sự tương thích với Ethereum, nghĩa là bất kỳ DApp nào được xây dựng trên Ethereum đều có thể dễ dàng di chuyển sang zkSync mà không cần thay đổi lớn, làm cho zkSync trở thành một lựa chọn hấp dẫn cho các nhà phát triển muốn nâng cao khả năng mở rộng của DApp trong khi vẫn duy trì an ninh và phân quyền của Ethereum.

 

  • Scroll: Scroll là một giải pháp ZK rollup được thiết kế để tương thích hoàn toàn với Máy ảo Ethereum (EVM). Nó nhấn mạnh việc xử lý nhanh và độ trễ tối thiểu, làm cho nó trở thành lý tưởng cho các ứng dụng DeFi yêu cầu các giao dịch nhanh. Sự tích hợp của Scroll với Ethereum đảm bảo rằng các nhà phát triển có thể triển khai các hợp đồng thông minh hiện có của họ trên mạng lớp 2 của Scroll, hưởng lợi từ việc giảm phí gas và tăng cường khả năng mở rộng mà không cần hy sinh tính bảo mật.

 

Tương lai của Công nghệ ZK trong Blockchain

Khi công nghệ blockchain tiếp tục phát triển, công nghệ ZK dự kiến sẽ đóng vai trò quan trọng hơn trong việc giải quyết các thách thức về khả năng mở rộng, bảo mật và tương tác liên chuỗi. Với các dự án như Starknet, zkSync và Scroll đang dẫn đầu, công nghệ ZK đang trở thành một yếu tố nền tảng trong thế hệ tiếp theo của các mạng blockchain.

 

Khả năng của công nghệ ZK trong việc cung cấp các giao dịch nhanh hơn, an toàn hơn và có khả năng mở rộng cao hơn là chìa khóa để thúc đẩy việc áp dụng rộng rãi công nghệ blockchain. Khi càng nhiều nhà phát triển và dự án áp dụng công nghệ ZK, tiềm năng cho sự đổi mới và tăng trưởng trong không gian blockchain là rất lớn. Dù là thông qua các tính năng bảo mật nâng cao, khả năng mở rộng cải thiện hay tương tác liên chuỗi mượt mà, công nghệ ZK được dự đoán sẽ định hình tương lai của tài chính phi tập trung và các ứng dụng blockchain.

 

Nhận Thêm Thưởng Người Dùng Mới

Nhận